2.Καρκίνος του Προστάτη

Tι είναι ο καρκίνος προστάτη

Φυσιολογικά υπάρχει μια συνεχής διαδικασία ανανέωσης των παλιών κυττάρων του οργανισμού με νέα. Ο καρκίνος αποτελεί μία άτακτη-άναρχη αναπαραγωγή κυττάρων με κύριο χαρακτηριστικό το μεταστατικό τους δυναμικό. Ο προστάτης απαρτίζεται από εσωτερική (μεταβατική) ζώνη και εξωτερική (περιφερική), η οποία και προσβάλλεται σε ποσοστό περίπου 70-80% από τον καρκίνο του προστάτη, από όπου με τα αιμοφόρα και τα λεμφοφόρα αγγεία μπορεί να εξαπλωθεί σε παρακείμενα και απομακρυσμένα όργανα.  Είναι η συνηθέστερη μορφή κακοήθειας στον άνδρα, η δεύτερη σε συχνότητα αιτία θανάτου μετά τον καρκίνο του πνεύμονος και αυξάνει σταθερά τα τελευταία χρόνια, σε σημείο να μιλάμε για ‘’ επιδημία’’ καρκίνου του προστάτη.

Αίτια

Κληρονομική προδιάθεση

Ιδιαίτερα σε νέους άνδρες < 50 ετών εάν ένας συγγενής 1^ου  βαθμού πάσχει από Ca προστάτη, η πιθανότητα ανάπτυξης διπλασιάζεται, ενώ εάν 2 ή 3 συγγενείς 1^ου  βαθμού νοσήσουν, τότε η πιθανότητα εμφάνισης 5πλασιάζεται ή 11πλασιάζεται αντίστοιχα. Πρέπει όμως να διευκρινίσουμε ότι δεν είναι κληρονομική κάθε μορφή καρκίνου.

Διατροφικές συνήθειες

Δίαιτα πλούσια σε ζωικά λιπαρά και χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες συνδέεται περισσότερο με την εμφάνιση καρκίνου του προστάτη.

Τα υψηλά επίπεδα της ανδρικής ορμόνης που λέγεται τεστοστερόνη και παράγεται στους όρχεις, ευνοούν την εξέλιξη ενός προϋπάρχοντος καρκίνου και όχι την εμφάνιση ενός νέου.

Ηλικία

Ο καρκίνος του προστάτη εμφανίζεται πολύ συχνότερα σε ηλικιωμένους άνδρες > 60 ετών, παρά σε νεότερους.

Φλεγμονές

Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις- χρόνιες προστατίτιδες, ίσως αποτελούν ‘’ευεργετικό’’ υπόστρωμα ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη.

Συμπτώματα

Συνήθως ο καρκίνος του προστάτη και ιδιαίτερα σε αρχικό στάδιο δεν προκαλεί κανένα απολύτως σύμπτωμα. Με την εξέλιξη της νόσου μπορεί να παρεμποδίζεται η ροή των ούρων, ίσως εμφανιστεί αίμα κατά την εκσπερμάτιση (αιμοσπερμία), ενώ σε προχωρημένη μορφή μπορεί να προκαλεί πόνο στην οσφύ λόγω οστικών μεταστάσεων.

Ακριβώς επειδή δεν υπάρχουν τυπικά συμπτώματα, ο προληπτικός έλεγχος που αποτελείται από τη δακτυλική εξέταση, τη μέτρηση του PSA στο αίμα και το διορθικό υπερηχογράφημα, μας δίνει τη δυνατότητα να διαγνώσουμε τον καρκίνο σε πρώιμο και συνεπώς πλήρως ιάσιμο στάδιο.

Στάδια και επιθετικότητα του όγκου.

Σε περίπτωση ανεύρεσης καρκίνου στον προστάτη, πρέπει να εκτιμήσουμε την έκτασή του και το βαθμό επιθετικότητας των καρκινικών κυττάρων.

• Τ1-2: Ο καρκίνος περιορίζεται μέσα στο προστατικό παρέγχυμα, χωρίς να διασπά την κάψα και θεραπεύεται πλήρως (ίαση).
• Τ3: Ο καρκίνος διαπερνά την προστατική κάψα, αλλά δεν διηθεί γειτονικά όργανα. Στο στάδιο αυτό μπορούμε να μιλάμε για πλήρη ίαση, εάν δεν υπάρχουν μεταστάσεις και ο καρκίνος δεν είναι πολύ επιθετικός. Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται συμπληρωματική ορμονοθεραπεία και ακτινοθεραπεία, ώστε να καθυστερήσει η εξέλιξη της νόσου για πολλά χρόνια, ακόμα και στην περίπτωση ενός μεταστατικού στους λεμφαδένες καρκίνου.
• Τ4: Ο καρκίνος διηθεί γειτονικά όργανα (κύστη, ορθό). Στο στάδιο αυτό μιλάμε για παρηγορική θεραπεία με απώτερο σκοπό την άμβλυνση των συμπτωμάτων που πιθανώς να υπάρχουν.

Όσο περισσότερο τα καρκινικά κύτταρα διαφοροποιούνται από τα φυσιολογικά, τόσο περισσότερο επιθετικός είναι ο όγκος και με μεγαλύτερο μεταστατικό δυναμικό.

Συμπληρωματικές εξετάσεις

Έχοντας μία θετική για καρκίνο βιοψία προστάτη, συστήνουμε στον ασθενή τη διενέργεια αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας άνω και κάτω κοιλίας, για την ανάδειξη πιθανών λεμφαδενικών ή / και δευτεροπαθών μεταστάσεων και σπινθηρογράφημα οστών προς αποκλεισμό εμφανών οστικών εντοπίσεων.